*Luật sư Dương Thị Ngọc Trâm – Văn phòng Luật sư Phong & Partners trả lời:

Thi hành án bản án, quyết định dân sự của Tòa án, cơ quan có thẩm quyền là một lĩnh vực hết sức khó khăn, phức tạp, đòi hỏi rất nhiều hoạt động nghiệp vụ mang tính đặc thù. Trong đó việc xác minh, áp dụng biện pháp bảo đảm, cưỡng chế đối với tài sản, điều kiện thi hành án của người phải thi hành án là một trong những trình tự, thủ tục đóng vai trò quan trọng, quyết định trực tiếp đến kết quả giải quyết việc thi hành án dân sự, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của người được thi hành án và Nhà nước. Việc xác minh, đề nghị áp dụng biện pháp bảo đảm, cưỡng chế đối với tài sản, điều kiện thi hành án của người phải thi hành án không chỉ là nghĩa vụ của Chấp hành viên, của cơ quan thi hành án mà còn là nghĩa vụ của chính người được thi hành án để giúp cho quá trình giải quyết việc thi hành án được kịp thời, nhanh chóng và hiệu quả.

Thứ nhất, bà Bích có quyền tự mình hoặc ủy quyền cho người khác xác minh điều kiện thi hành án, cung cấp thông tin về tài sản, thu nhập, điều kiện thi hành án của người phải thi hành án cho Cơ quan thi hành án dân sự.

Căn cứ khoản 5 Điều 44 Luật Thi hành án dân sự năm 2008, được sửa đổi bổ sung bởi khoản 17 Điều 1 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thi hành án dân sự năm 2014 quy định về xác minh điều kiện thi hành án:

“Người được thi hành án có quyền tự mình hoặc ủy quyền cho người khác xác minh điều kiện thi hành án, cung cấp thông tin về tài sản, thu nhập, điều kiện thi hành án của người phải thi hành án cho cơ quan thi hành án dân sự.

Trường hợp Chấp hành viên thấy cần thiết hoặc kết quả xác minh của Chấp hành viên và người được thi hành án khác nhau hoặc có kháng nghị của Viện kiểm sát nhân dân thì phải xác minh lại. Việc xác minh lại được tiến hành trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được kết quả xác minh do đương sự cung cấp hoặc nhận được kháng nghị của Viện kiểm sát nhân dân”.

Theo đó, bà Bích là người được thi hành án hoàn toàn có quyền xác minh, thu thập và cung cấp thông tin về tài khoản ngân hàng, tài sản, thu nhập và điều kiện thi hành án khác của người phải thi hành án cho Cơ quan Thi hành án để có cơ sở tiến hành kiểm tra, xác minh và áp dụng các biện pháp bảo đảm, cưỡng chế thi hành án phù hợp.

Vì vậy, bất kỳ thời điểm nào bà Bích biết được thông tin, điều kiện thi hành án của bà T. thì đều có quyền cung cấp những thông tin, điều kiện đó cho Cơ quan Thi hành án. Bà Bích có thể đến trực tiếp hoặc gửi văn bản, hồ sơ tài liệu kèm theo về điều kiện thi hành án thông qua đường bưu điện đến Cơ quan Thi hành án.

Thứ hai, cần xác định tiền gửi tại các tài khoản mở tại ngân hàng đứng tên chồng bà T. có phải là tài sản của bà T. hoặc tài sản chung của bà T. với chồng không?

Căn cứ khoản 1, 3 Điều 33 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 quy định về tài sản chung của vợ chồng, như sau:

“1. Tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân, trừ trường hợp được quy định tại khoản 1 Điều 40 của Luật này; tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung và tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung […]

3. Trong trường hợp không có căn cứ để chứng minh tài sản mà vợ, chồng đang có tranh chấp là tài sản riêng của mỗi bên thì tài sản đó được coi là tài sản chung.”.

Theo đó, tiền gửi trong tài khoản ngân hàng của chồng bà T. là tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân được xem là tài sản chung của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân. Trường hợp chồng bà T. cho rằng đó là tiền riêng của ông thì có nghĩa vụ chứng minh.

Thứ ba, Cơ quan Thi hành án có quyền tiến hành xác minh, kê biên, xử lý tài sản của chồng của người phải thi hành án.

Căn cứ khoản 1 Điều 44 Luật Thi hành án dân sự năm 2008, được sửa đổi bổ sung bởi khoản 17 Điều 1 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thi hành án dân sự năm 2014 quy định: “1. Trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày hết thời hạn tự nguyện thi hành án mà người phải thi hành án không tự nguyện thi hành thì Chấp hành viên tiến hành xác minh; trường hợp thi hành quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời thì phải tiến hành xác minh ngay”. Theo đó, trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày hết thời hạn tự nguyện thi hành án mà người phải thi hành án không tự nguyện thi hành thì Chấp hành viên tiến hành xác minh đối với tài sản, thu nhập và thông tin điều kiện thi hành án của bà T.

Sau khi kiểm tra, xác minh và xác định tiền gửi trong Tài khoản của chồng Bà T. là tài sản chung của vợ chồng bà T. thì được Cơ quan Thi hành án giải quyết theo quy định tại Điều 74 Luật Thi hành án dân sự năm 2008, được sửa đổi bổ sung bởi khoản 31 Điều 1 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thi hành án dân sự năm 2014:

Một là, trường hợp đã xác định được phần sở hữu của người phải thi hành án với chồng của người phải thi hành án thì Chấp hành viên tiến hành áp dụng các biện pháp kê biên, cưỡng chế để giải quyết việc thi hành án.

Hai là, trường hợp chưa xác định được phần quyền sở hữu tài sản của người phải thi hành án trong khối tài sản chung để thi hành án thì Chấp hành viên phải thông báo cho người phải thi hành án và những người có quyền sở hữu chung đối với tài sản, quyền sử dụng đất biết để họ tự thỏa thuận phân chia tài sản chung hoặc yêu cầu Tòa án giải quyết theo thủ tục tố tụng dân sự. Nếu hết thời hạn 30 ngày, kể từ ngày nhận được thông báo nhưng các bên không có thỏa thuận hoặc thỏa thuận vi phạm pháp luật hoặc thỏa thuận không được và không yêu cầu Tòa án giải quyết thì Chấp hành viên sẽ thông báo cho bà Bích có quyền yêu cầu Tòa án xác định phần quyền sở hữu tài sản. Nếu hết thời hạn 15 ngày, kể từ ngày nhận được thông báo mà bà Bích không yêu cầu Tòa án giải quyết thì Chấp hành viên yêu cầu Tòa án xác định phần quyền sở hữu tài sản của người phải thi hành án trong khối tài sản chung theo thủ tục tố tụng dân sự.

Từ những căn cứ và phân tích nêu trên, khi biết thông tin tài khoản ngân hàng đứng tên chồng bà T. thì bà Bích cần phải nhanh chóng cung cấp cho Cơ quan Thi hành án làm cơ sở xác minh, áp dụng biện pháp bảo đảm, cưỡng chế theo quy định pháp luật. Cơ quan Thi hành án có quyền xác minh đối với tiền gửi trong tài khoản ngân hàng đứng tên chồng bà T. Xác định tiền gửi trong tài khoản ngân hàng đứng tên chồng bà T. là tài sản chung của vợ chồng bà T. thì Cơ quan Thi hành án sẽ áp dụng biện pháp bảo đảm, cưỡng chế phù hợp theo quy định của pháp luật.

Chuyên mục này có sự hợp tác về chuyên môn của Văn phòng Luật sư Phong & Partners. Đường dây nóng hỗ trợ tư vấn: 0236.3822678 - 0905.102425